Wprowadzenie
Rynek samochodów używanych w Polsce to obszar, na którym niestety wciąż dochodzi do wielu nieuczciwych praktyk. Znajomość typowych oszustw może uchronić przed zakupem problematycznego pojazdu i stratą pieniędzy. W tym artykule przedstawiamy najczęstsze metody stosowane przez nieuczciwych sprzedawców oraz sposoby, jak się przed nimi zabezpieczyć.
1. Manipulacje przebiegiem
Cofanie licznika to jedno z najpowszechniejszych oszustw na rynku samochodów używanych, mimo że od 2019 roku jest to w Polsce przestępstwo zagrożone karą do 5 lat pozbawienia wolności.
Jak to działa?
Nieuczciwi sprzedawcy zmniejszają wskazania licznika, aby samochód wydawał się mniej eksploatowany i osiągnął wyższą cenę. Najczęściej spotykane metody to:
- Mechaniczne cofanie licznika analogowego za pomocą specjalnych urządzeń
- Elektroniczna ingerencja w licznik cyfrowy za pomocą programatorów
- Wymiana całego zestawu wskaźników na egzemplarz z niższym przebiegiem
- Manipulowanie danymi w systemie diagnostycznym pojazdu
Jak się bronić?
- Sprawdź historię serwisową i faktury z zapisanymi przebiegami
- Zweryfikuj przebieg w CEPiK na podstawie danych z przeglądów technicznych
- Ocenić stan eksploatacyjny elementów (pedały, kierownica, siedzenia) - ich zużycie powinno odpowiadać deklarowanemu przebiegowi
- Skorzystaj z komercyjnych serwisów sprawdzających historię pojazdu (AutoDNA, carVertical)
- W przypadku samochodów sprowadzanych sprawdź przebieg w kraju pochodzenia
2. Ukrywanie historii wypadkowej
Pojazdy powypadkowe mają znacznie niższą wartość, dlatego nieuczciwi sprzedawcy często ukrywają historię wypadkową.
Jak to działa?
- Profesjonalne, ale często niestaranne naprawy blacharskie
- Szpachlowanie i malowanie elementów zamiast ich wymiany
- Maskowanie śladów napraw lakierniczych woskiem lub innymi preparatami
- Zgłaszanie szkód jako drobne naprawy, by nie trafiły do baz danych ubezpieczycieli
- Kupowanie pojazdów powypadkowych za granicą, gdzie łatwiej ukryć ich historię
Jak się bronić?
- Zainwestuj w miernik grubości lakieru - nierównomierne wartości mogą wskazywać na naprawy
- Zwróć uwagę na równość szczelin między elementami karoserii
- Sprawdź spójność numerów VIN na różnych elementach pojazdu
- Obejrzyj podwozie pod kątem śladów napraw
- Skorzystaj z usług niezależnego rzeczoznawcy
- Sprawdź w bazach ubezpieczycieli historię szkód pojazdu
3. Zatajenie problemów technicznych
Ukrywanie usterek to taktyka stosowana, by pozbyć się problematycznego pojazdu.
Typowe ukrywane problemy:
- Wycieki oleju tuszowane przed oględzinami
- Tymczasowe naprawy mające wytrzymać tylko na czas sprzedaży
- Kasowanie kodów błędów z komputera pokładowego przed pokazem
- Dodawanie dodatków do oleju, aby tymczasowo zmniejszyć hałas silnika
- Maskowanie uszkodzeń skrzyni biegów specjalnymi dodatkami do płynów
- Włączanie głośno radia podczas jazdy próbnej, by ukryć niepokojące dźwięki
Jak się bronić?
- Zawsze wykonuj jazdę próbną (przy wyłączonym radiu)
- Sprawdź stan zimnego silnika przed jego uruchomieniem
- Podłącz komputer diagnostyczny, by sprawdzić pamięć błędów
- Zwróć uwagę na stan płynów eksploatacyjnych
- Sprawdź pojazd na podnośniku (jeśli to możliwe)
- Weź ze sobą mechanika lub skorzystaj z usług rzeczoznawcy
4. Manipulacje dokumentami i pochodzeniem pojazdu
Nieuczciwi sprzedawcy mogą manipulować dokumentacją, aby ukryć problematyczną przeszłość pojazdu.
Typowe oszustwa dokumentacyjne:
- Podrabianie dokumentów serwisowych i pieczątek w książce serwisowej
- Fałszowanie datowań na fakturach i rachunkach za naprawy
- Zatajanie faktu, że pojazd był taksówką, autem zastępczym lub służbowym
- Ukrywanie informacji o imporcie pojazdu z regionów dotkniętych powodzią (np. USA)
- Manipulowanie dokumentami importowymi i celnymi
- Sprzedaż pojazdu "na umowę komisową" by ukryć rzeczywistego właściciela
Jak się bronić?
- Dokładnie zweryfikuj wszystkie dokumenty pojazdu
- Sprawdź, czy osoba sprzedająca jest faktycznym właścicielem
- W przypadku samochodów importowanych sprawdź ich pochodzenie w kraju źródłowym
- Zweryfikuj numery VIN w różnych miejscach pojazdu - czy są zgodne
- Sprawdź, czy pojazd nie figuruje w bazach aut kradzionych
- Weryfikuj autentyczność pieczątek w książce serwisowej
5. Oszustwa przy sprzedaży kredytowej i leasingowej
Problemy z pojazdami obciążonymi kredytem lub leasingiem to coraz częstsze zjawisko.
Typowe scenariusze:
- Sprzedaż pojazdu obciążonego kredytem bez informowania kupującego
- Oferowanie "okazyjnego" samochodu z niespłaconym leasingiem
- Sprzedaż auta z zastawem rejestrowym na rzecz banku
- Wyłudzanie zaliczek za atrakcyjne cenowo pojazdy, które w rzeczywistości nie są własnością sprzedającego
Jak się bronić?
- Sprawdź pojazd w Krajowym Rejestrze Zastawów
- Żądaj oryginalnego dowodu rejestracyjnego (brak adnotacji o współwłasności/zastrzeżeniach)
- Podpisuj umowę kupna-sprzedaży tylko z osobą widniejącą w dowodzie rejestracyjnym
- Unikaj sprzedawców żądających zaliczek przed pokazaniem pojazdu
- W przypadku podejrzanie niskiej ceny, bądź szczególnie ostrożny
6. Przekręt na przebieg "z Niemiec"
Specyficzny typ oszustwa związany z importem samochodów zza granicy.
Jak to działa?
Sprzedawca zapewnia, że auto ma "oryginalny przebieg z Niemiec" potwierdzony dokumentami. W rzeczywistości:
- Przedstawiane dokumenty mogą być sfałszowane lub pochodzić od innego pojazdu
- Przebieg zostaje cofnięty po przekroczeniu granicy, przed pierwszą rejestracją w Polsce
- Wykorzystuje się fakt, że w bazach CEPiK znajdują się tylko dane od momentu rejestracji w Polsce
Jak się bronić?
- Sprawdź przebieg w zagranicznych bazach danych (np. ADAC, TÜV, Carfax)
- Poproś o oryginalne niemieckie dokumenty (TÜV, serwisowe) i zweryfikuj ich autentyczność
- Skorzystaj z usług firm specjalizujących się w weryfikacji pojazdów sprowadzanych
- Sprawdź, czy przebieg zgadza się ze stanem zużycia pojazdu
7. Oszustwa internetowe przy sprzedaży aut
Coraz popularniejsze stają się oszustwa związane ze sprzedażą nieistniejących pojazdów przez internet.
Typowe schemy działania:
- Ogłoszenia o wyjątkowo atrakcyjnych cenowo pojazdach, które "właśnie zostały sprowadzone"
- Wykorzystywanie skradzionych zdjęć z innych ogłoszeń
- Wymyślone historie mające wzbudzić zaufanie (np. "sprzedaję bo wyjeżdżam za granicę")
- Prośby o zaliczkę lub opłatę rezerwacyjną na konto
- Wymówki uniemożliwiające obejrzenie pojazdu ("auto jest w trasie", "jestem za granicą")
Jak się bronić?
- Nigdy nie wpłacaj zaliczki bez osobistego obejrzenia pojazdu
- Sprawdź zdjęcia w wyszukiwarce grafiki Google - czy nie pochodzą z innych ogłoszeń
- Unikaj ofert znacząco odbiegających ceną od rynkowej (zbyt tanich)
- Zawsze spotykaj się osobiście ze sprzedającym
- Sprawdź wiarygodność sprzedającego (opinie, historia konta)
8. "Sklejki" i samochody złożone z części
Niebezpieczny proceder polegający na łączeniu dwóch lub więcej rozbitych pojazdów w jeden.
Jak to działa?
- Zakup kilku poważnie uszkodzonych pojazdów tego samego modelu
- Złożenie jednego "całego" samochodu z części pochodzących z różnych aut
- Spawanie elementów konstrukcyjnych, często z pominięciem zasad bezpieczeństwa
- Legalizacja takiego pojazdu na dokumentach jednego z aut dawców
Jak się bronić?
- Zwróć uwagę na ślady spawania, zwłaszcza na elementach nośnych
- Sprawdź numery identyfikacyjne na różnych częściach pojazdu
- Poszukaj śladów szpachlowania i zaprawek lakierniczych na progach i podłodze
- Koniecznie wykonaj badanie techniczne w niezależnej stacji kontroli pojazdów
- Najlepiej skonsultuj się z rzeczoznawcą, który ma doświadczenie w wykrywaniu "sklejek"
9. Przekręt na "krótką sprzedaż"
Oszustwo polegające na szybkiej odsprzedaży wadliwego pojazdu.
Jak to działa?
- Nieuczciwy sprzedawca kupuje problematyczny pojazd po zaniżonej cenie
- Dokonuje powierzchownych napraw maskujących prawdziwe problemy
- Sprzedaje auto jako "pierwszy właściciel w kraju" po znacznie wyższej cenie
- Po ujawnieniu problemów zasłania się niewiedzą ("sam niedawno kupiłem")
Jak się bronić?
- Sprawdź historię rejestracji pojazdu w CEPiK
- Zwróć uwagę na krótki okres posiadania auta przez sprzedającego
- Dokładnie sprawdź stan techniczny, zwłaszcza kosztownych podzespołów
- Zawsze wykonuj jazdę próbną w różnych warunkach
10. Oszustwa przy opłatach i podatkach
Nieuczciwe praktyki związane z dokumentacją finansową zakupu.
Typowe schematy:
- Wpisywanie zaniżonej kwoty w umowie kupna-sprzedaży dla zmniejszenia podatku PCC
- Proponowanie "dwóch umów" - jednej oficjalnej z niską kwotą i drugiej "dla siebie"
- Namawianie do pozostawienia pustego pola ceny "do późniejszego uzupełnienia"
- Oferowanie "faktury na firmę" z fikcyjnymi danymi
Jak się bronić?
- Zawsze wpisuj rzeczywistą kwotę transakcji w umowie
- Pamiętaj, że zaniżanie wartości pojazdu jest przestępstwem skarbowym
- Nie zgadzaj się na pozostawianie pustych pól w umowie
- Upewnij się, że wszystkie dokumenty są kompletne przed finalizacją zakupu
Podsumowanie
Znajomość typowych oszustw to pierwszy krok do bezpiecznego zakupu używanego samochodu. Pamiętaj, że:
- Zbyt atrakcyjna cena powinna wzbudzić Twoją czujność
- Zawsze dokładnie sprawdzaj dokumenty i stan techniczny pojazdu
- W przypadku wątpliwości warto skorzystać z pomocy niezależnego eksperta
- Weryfikacja historii pojazdu w różnych bazach danych to inwestycja, która może uchronić przed kosztownymi problemami
- Brak zgody sprzedającego na dodatkowe badania to poważny sygnał ostrzegawczy
W AutoExpert oferujemy profesjonalne usługi weryfikacji pojazdów przed zakupem, które mogą uchronić Cię przed nieuczciwymi praktykami sprzedawców. Nasi eksperci dysponują specjalistycznym sprzętem i doświadczeniem pozwalającym wykryć większość opisanych wyżej manipulacji.